AKRAN İLETİŞİMİNİ ARTIRAN OYUN ÖNERİLERİ

İlkokul döneminde, akranlar ile iletişim kurmak gelişim açısından önemli hale gelir. Okul öncesi çağındaki çocuklara kıyasla okul çağındaki çocuklar, ikna ve uzlaşma yetilerini kullanarak çatışmaları daha etkili bir şekilde çözerler. Bu süreçte paylaşma, yardım etme ve diğer olumlu sosyal davranışlar da artar.

Okul bahçesinde veya mahalledeki çocukları izlediğinizde onların grup halinde ne sıklıkla toplandıklarına dikkat edin. Aynı grubun üyeleri hangi yönlerden gözle görülür şekilde benzerdir? Orta çocukluk döneminin sonunda çocuklar, gruba ait olma konusunda güçlü bir istek duyarlar. Akran grupları; yakınlık, cinsiyet, etnik köken, akademik başarı, popülerlik ve saldırganlıktaki benzerlik temelinde organize olur. Grup içinde çocuklar aynı zamanda iş birliği, liderlik, uyum ve sadakat gibi pek çok sosyal beceri de edinirler.

Akran grupların uygulamaları, genellikle özel bir kelime hazinesi, kıyafet kuralları ve ortak bir takılma alanı içeren bir “akran kültürüne” yol açar. Çocuklar bu dışlayıcı ilişkileri geliştirdikçe, onlardan doğan kıyafet ve davranış kodları daha geniş ölçüde etkili hale gelir. Yanlış türden bir gömlek veya ayakkabı giyerek veya sınıf arkadaşlarıyla popüler olan konulardan farklı konularda sohbet ederek akran kültüründen sapan okul arkadaşları genellikle reddedilir veya eleştirel bakışların ve yorumların hedefi olurlar. Bu dışlayıcı fakat öte yandan da birleştirici gelenekler, akranları birbirine bağlayarak bir grup kimliği duygusu yaratır.

Okul çağındaki çocukların grup üyeliği arzusu; izcilik, oyun grupları ve kulüpler gibi yollarla karşılanabilir. Ortak projeler üzerinde çalışmak ve bir gönüllülük ağında bulunmak da çocukların sosyal olgunluk kazanmalarına katkı sağlar.

Arkadaşım Kim?

İki kişilik gruplara ayrılır. Herkes az tanıdığı bir arkadaşını bulmaya çalışır. Her grup kendine bir yer bulur. Karşılıklı birbirlerine sorular sorulur. Karşıdaki arkadaşını tanıyacaklar. Sonra tekrar büyük grup olup arkadaşlarını diğer herkese tanıtacaklar. O yüzden arkadaşlarının söylediklerini çok iyi dinlemeleri gerekiyor ki yanlış tanıtmasınlar. Herkesin karşısındaki arkadaşını tanıması için üç dakikası olacak, sonra ilk başlayan bitirecek ve diğeri başlayacak. Arkadaşlarını tanımak için akıllarına gelen soruları sorabilir. Mesela şöyle sorular da sorulabilir: “Çok iyi yaptığın bir ya da iki şeyi söyler misin?” “Çok iyi koşarım, çok iyi futbol oynarım, çok iyi resim yaparım, çok iyi şarkı söylerim, çok iyi halay çekerim, insanları çok iyi dinlerim” gibi ve daha bir sürü cevap verilebilir. Bir diğer sorabilecek soru da şu olabilir:  “Yapmayı en çok sevdiğin iki şey ne nedir?” Cevap olarak kitap okumak, arkadaşlarımla oynamak, gezmek, dondurma yemek, müzik dinlemek gibi ve başka bir sürü, kendi yapmayı sevdiğimiz şeyleri söylenebilir. Bir de arkadaşlarına kendisinde en beğendiği yönü sorulabilir ve arkadaşları da “gözlerim, saçlarım” ya da “aklım, çalışkanlığım” gibi bir sürü başka cevap verebilir.

Grup Posteri

Birlikte sizi anlatan resimler/posterler hazırlayalım diyerek başlanır. Bu resimleri/posterleri hazırlamak için sınıf dört kişilik küçük gruplara ayrılır. Hazırlanacak resimlere/posterlere dört kişilik grupdaki herkesin yapmayı sevdiği şeylerle, kendinizdeki sevilen özelliklerle ya da olması istenen başka şeylerle ilgili yazılar yazabilir, süslemeler yapabilir, resimler yapıştırılabilir. Ortaya öğretmen tarafından  bir sürü malzeme konulur. Resimlerinizi/posterlerinizi bitirdiğinizde önemli bir şey daha yapacaksınız, grubunuz için bir slogan, bir cümle bulacaksınız yönergesi verilir. Bu slogan herkesin kendi grubunu anlatacak. Mesela, “El ele verdik, tüm zorlukları yendik” ya da “Hep birlikte en iyiye!” ya da “Birlikte yaşıyor birlikte öğreniyoruz” ya da “Biz yıldızlar gibi takım halinde parlarız” gibi cümleler/sloganlar  bulun. Sonunda öğretmen tüm resimleri/posterleri duvarlara veya panoya asabilir.

Su taşıma yarışı

Bu oyunda oyuncular iki eşit gruba ayrılır ve her gruba birer adet kova ve bardak verilir. Oyuncuların sırayla bardakları suyla doldurup kendi kovalarına boşaltmaları gerekir. Kovayı en hızlı dolduran grup oyunu kazanır. Bu oyun çocukların dikkat ve konsantrasyon gibi becerilerinin gelişmesine yardımcı olacaktır.

Sürekli Roman

Bu eğlenceli, etkileşimli oyun için ihtiyacınız olan tek şey bir kâğıt, kalem ve çılgın hayal gücüne sahip birkaç arkadaş. Arkadaşlarınızdan birine eğlenceli bir tema vererek başlayın ve 5-6 satır uzunluğunda bir hikâye yazmasını isteyin. Şimdi kâğıttaki son satırı göstererek bir sonraki oyuncudan hikâyeye devam etmesini isteyin. Kişi sayısına göre hikâyeyi devam ettirin. Sonunda, arkadaşlarınızın yarattığı edebi karışıklığı yüksek sesle okuyun. Emin olun ki kahkaha krizleri içerisinde sonuna kadar okuyamayacaksınız.

Kulaktan Kulağa

Arkadaşlarla evde veya okulda oynanabilecek en keyifli oyunlar arasında olan kulaktan kulağa oynaması çok kolaydır. Yan yana bir dizilimden sonra ilk kişi yanındakinin kulağına (zor) bir kelime veya cümleyi fısıldayarak söyler. Tekrar şansı yoktur, oyuncu duyduğunu yanındakinin kulağına tekrar etmek zorundadır. Son kişiye kadar bu devam eder. Ne kadar çok kişi olursa, ilk duyulan o kadar da komik bir sonla biter.

Şarkı Bilmece

Bu oyunu oynamak için iki grup oluşturulur ve bir kişi sorgucu olarak oyunu yönetir. Bir kelime vererek içerisinde o kelimenin geçtiği bir şarkının bulunması istenir. Şarkıyı ilk bulan takım oyuncusu şarkıyı doğru olarak söylemek zorundadır. En fazla şarkı tahmini yapan grup kazanır, ancak bu kazançta daha çok kahkaha vardır.

Özge DEMİRER

Türkçe Öğretmeni-Anlayarak Hızlı Okuma Eğitmeni