Çocuklarla Göz Kontağı Kurmanın Önemi
Çocuklarla iletişim sırasında, göz kontağı kurmak çok önemlidir. Çocuğun konuşulanları daha iyi anlayıp yorumlamasını, kendini değerli ve önemli hissetmesini sağlar. Bundan dolayı, çocuklar anne babalarına bir şey söyleyecekleri zaman kendilerine bakmalarını isterler. Yaşı ne olursa olsun çocuk ile konuşurken göz kontağı kurmaya özen gösterilmelidir. Çocuğa yaptığı yanlış davranışın sonuçlarını anlatırken, onu doğru davranışlarından dolayı motive ederken ya da sohbet ederken kurulacak olan göz kontağı; söylediklerimizin çocuk için daha anlamlı olmasını, sosyal, duygusal gelişimi açısından onda doyum oluşmasını sağlayacaktır.
Göz kontağı kurarak konuşmaya doğumdan itibaren başlanmalıdır. Çocuğu kucağımıza aldığımızda, bezini değiştirirken, mamasını yedirirken, emzirirken kurduğumuz göz kontağı aramızdaki iletişimi daha da güçlendirir. Özellikle emziren anneler, emzirme sırasında çocuklarıyla ve diğer kişiler ile fazla konuşmamalı; çocukları ile hem ten hem de göz teması kurarak emzirmelidir. Bu, anne ile çocuk arasındaki duygu geçişini yoğunlaştıracak ve süt salınımını arttıracaktır.
Göz kontağı kurmadan yaptığımız konuşmaların çocuklardaki etkisi ya az olur ya da olumsuz etki oluşur. Örneğin; çocukla konuşurken baba televizyon izliyor, anne de bulaşık yıkıyorsa yani her ikisi de göz kontağı kurmuyorsa, bunun çocuktaki karşılığı şudur: “Annem ve babam beni önemsemiyor, sürekli nasihat ediyor ama hiç yüzüme bakmıyorlar. Aman konuşup dursunlar işte, onları dinleyen kim”.
Diğer bir iletişim şekli de ayakta konuşmaktır. Çocuk da anne baba da ayakta durur ve çocuk azarlanır. “Ben sana kaç kere böyle yapma demedim mi, beni hiç dinlemiyorsun, ben kiminle konuşuyorum’’ gibi ifadelerle de konuşma desteklenir. Bu şekilde kurulan iletişimle aslında çocuğa verdiğimiz mesaj şöyledir. “Ben senden yaşça ve fiziki olarak büyüğüm, bu evde otorite benim, ben ne dersem o olur, sen de bu kurallara uymak zorundasın, yoksa…’’ Çocuklarımızla aramızdaki iletişimi sağlıklı tutmak için, onlara değer verdiğimizi, kural koyan ve denetleyen bir otorite değil de onları seven birer anne baba olduğumuzu hissettirmek için konuşurken göz kontağı kurmaya özen göstermeliyiz. Çocuğun karşısında çömelip oturarak, koltukta yan yana oturarak ya da yerde oturarak konuştuğumuzda; onun göz hizasında olacak ve karşılıklı sağlıklı bir iletişim sürdüreceğiz.
O halde; çocuğumuza, onun duygu ve düşüncelerine sevgi ve saygı duyduğumuzu hissettirmek, kendisi ve bizimle ilgili olumlu yargılar geliştirmesini ve yetişkin olduğunda da doğru iletişim yöntemlerini kullanmasını sağlamak için, göz kontağı kurarak konuşmaya özen göstermeliyiz.
Çocuk Gelişimci
Şeymanur ÖZTÜRK